Nowa twarz Harry’ego Pottera według Jima Kay’a

Od pierwszego wydania książki Harry Potter i Kamień Filozoficzny minęło ponad 20 lat. W międzyczasie seria doczekała się wielu różnych edycji w aż 80 językach![1] Każdy czytelnik, zarówno ten mały, jak i duży, może wybrać w księgarniach na całym świecie swoje ulubione wydanie serii o młodym czarodzieju — na półkach znajdziemy m.in. edycję w kolorach domów ze Szkoły Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie (żółte od Hufflepuff, zielone od Slytherinu, czerwone od Gryffindoru i niebieskie od Ravenclaw), wersję z okładkami dla dorosłych, w czarnej oprawie z prostymi zdjęciami nawiązującymi do tytuły (np. kamień filozoficzny albo zamek w Azkabanie), oraz oryginalne edycje z Wielkiej Brytanii czy Stanów Zjednoczonych z kolorowymi ilustracjami na okładce. Oryginalna polska edycja zawierała ilustracje z edycji amerykańskiej na okładkach, dlatego właśnie te okładki są najbardziej znane wśród polskich czytelników. Jednak największą uwagę przykuwa prawdopodobnie jedyne i niepowtarzalne wydanie ilustrowane spod pędzla ilustratora Jima Kay’a.

Jim Kay to brytyjski ilustrator, który został osobiście wybrany przez J.K. Rowling do zilustrowania jej powieści w kolorze.[2] Przed rozpoczęciem prac do książek o Harrym Potterze, mężczyzna wykonał ilustracje do 3 wydanych książek: Siedem Minut po północy Patricka Nessa (mroczna opowieść fantasy o 13-letnim chłopcu i potworze czającym się za oknem jego sypialni – na podstawie książki powstał film o tym samym tytule), Bugs: A Pop-up Journey into the World of Insects, Spiders and Creepy-crawlies Georga McGavina (książka z otwierającymi się obrazkami przedstawiająca życie i ciekawostki ze świata insektów, pająków i innych robali) oraz The Great War: Stories Inspired by Items from the First World War różnych autorów (kolekcja opowiadań różnych pisarzy, napisanych na podstawie różnych przedmiotów związanych z I Wojną Światową).[3] Za tę pierwszą książkę artysta otrzymał Kate Greenaway Medal — brytyjską nagrodę literacką za wybitne ilustracje do książki dla dzieci.[4]

Mężczyzna został poproszony przez autorkę serii o młodym czarodzieju do narysowania obrazów do wszystkich części. Artysta pomimo początkowych obaw związanych z ilustrowaniem dzisiaj już kultowej serii, o której każdy ma już jakieś wyobrażenie — na podstawie książek lub filmów, zgodził się to zrobić.[5] Do 2019 roku, brytyjskie wydawnictwo Bloomsbury wydało już 4 pierwsze części — Harry Potter i Kamień Filozoficzny, Harry Potter i Komnata Tajemnic, Harry Potter i Więzień Azkabanu oraz Harry Potter i Czara Ognia. W USA wszystkie książki o Harrym Potterze są wydawane przez Scholastic, a w Polsce przez wydawnictwo Media Rodzina. Aktualnie ilustrator pracuje nad piątą częścią z serii — Harry Potter i Zakon Feniksa, która pojawi się w księgarniach prawdopodobnie jesienią 2021 roku.[6]

W każdej z dotychczas wydanych książek znajduje się ponad 100 ilustracji wykonanych przez samego Jima Kay’a.[7] Rysunki są bardzo szczegółowe i zawierają wiele niewielkich elementów niosących bardzo duże znaczenie. Fani na pewno je odgadną i uśmiechną się do siebie. Wydania zawierają pełną fabułę każdej z części, a ilustracje bezpośrednio odnoszą się do tekstu. Książka z takimi obrazami jest świetnym uzupełnieniem domowej biblioteczki każdego fana Harry’ego Pottera — bez względu na wiek.

Gdy tylko dowiedziałam się, że takie cuda są na rynku, od razu postanowiłam sprezentować pierwszą część wiernej fance Świata Magii — mojej kilkuletniej siostrze. Książka jest wielkości przeciętnego albumu ze zdjęciami — i tak też można do niej podejść. Ilustracje są cudowne, magiczne i niezwykle dopracowane. Są one świetnym dopełnieniem tekstu J.K. Rowling. Sam Jim Kay twierdzi jednak, że nigdy nie jest on w 100% zadowolony z finalnych wersji tych książek. „Przekleństwem każdego ilustratora jest to, że książka nigdy nie jest skończona, brakuje ci po prostu czasu”, przyznał mężczyzna na swojej stronie.[8]

Odkąd zaczął ilustrować Harry’ego Pottera i Kamień Filozoficzny, świat magii stał się całym jego życiem. Ilustrator spędza 7 dni w tygodniu po co najmniej 12 godzin dziennie w swoim studiu, szkicując, modelując i malując.[9] Dodaje on również, że droga od pomysłu do finalnego obrazka jest bardzo długa i czasami potrafi spędzić cały dzień w swoim studiu, aby pod koniec dnia nie mieć nic zrobione. „Wstaję, wychodzę z psem, rysuję cały dzień i całą noc, wyrzucam wszystkie prace z danego dnia i idę do łóżka mając nadzieję, że jutro będzie jednym z tych dni, gdy coś jednak pozostanie poza koszem.”[10]

Poza rysowaniem i malowaniem, proces twórczy Kay’a składa się również z odwiedzania różnych ciekawych, inspirujących miejsc. „Ciągle przeszukuję muzea, biblioteki i posiadłości National Trust (jest to brytyjska organizacja zajmująca się ochroną zabytków i przyrody w Anglii, Walii i Irlandii Północnej). Uwielbiam elementy starych budynków i architektury. Jak również kostiumy — chciałbym pokazać więcej strojów ze świata czarodziejów, ponieważ muszą być one zupełnie inne niż te ze świata mugoli (czyli osób niemagicznych)” przyznał w wywiadzie dla Google Arts & Cultu-re.[11] Na podstawie ciekawych miejsc, rekwizytów czy napotkanych osób, ilustrator tworzy szkice robocze w notesie, które potem wykorzystuje podczas tworzenia ilustracji: „Kiedy podróżujesz, robisz szybkie notatki i myślisz: 'Chciałbym to wykorzystać pewnego dnia’. Mogą one siedzieć w tym szkicowniku przez 10 lub 20 lat, zanim ich użyjesz.”[12]

Zanim jednak wizje Jima trafiają na papier lub płótno, Jim tworzy modele obiektów, rekwizytów i postaci z papieru i modeliny. „Układam je wszystkie, jakby były w miniaturowym teatrze zabawek. To mi pomaga,” mówi. „Wyobrażasz sobie, gdzie byś postawił kamerę, gdybyś to filmował. U każdego ilustratora wygląda to inaczej, ale ja potrzebuję czegoś namacalnego przed sobą.”[13] W ten sposób stworzył on model całego zamku w Hogwarcie czy skrzata domowego o imieniu Zgredek, pojawiającego się po raz pierwszy w drugiej powieści. Z tego samego powodu również postaci są kreowane na podstawie znanych mężczyźnie lub przypadkowo napotkanych osób. I w ten sposób Dumbledore powstał na podstawie zdjęcia od jego znajomego, inspirację do postaci Harry’ego zauważył w metrze, a na sobowtóra Hagrida wpadł na ulicy. Co ciekawe, niektóre osoby wybrane przez niego do projektu na początku nie wiedziały w jakie postaci się wcielą, ponieważ projekt był poufny i dopiero po czasie Jim ich poinformował, że są inspiracją do ilustrowanych książek z serii o Harrym Potterze.

Perfekcjonizm i precyzyjność ilustratora przełożyły się oczywiście na sukces ilustrowanego wydania powieści. Fani byli zachwyceni tym projektem i nadal oczekują z niecierpliwością na pozostałe trzy części z serii. Potwierdzają to wyniki sprzedaży ostatnio wydanej czwartej części, która w dniu publikacji od razu wskoczyła na listę Bestsellerów Amazona.[14]

Jednak wydanie spod pędzla Jima Kay’a nie jest jedyną ilustrowaną publikacją. W październiku 2020 roku amerykańskie wydawnictwo Scholastic oraz brytyjskie wydawnictwo Bloomsbury wydały nową wersję pierwszej części z serii zilustrowaną przez MinaLima (Harry Potter and the Philosopher’s Stone: MinaLima Edition). Ten artystyczny duet, czyli Miraphora Mina i Eduardo Lima, stworzył wiele rekwizytów graficznych (np. okładki książek, plakaty czy opakowania słodyczy) do filmów z serii o Harrym Potterze i Fantastycznych Zwierzętach (seria o przygodach Newta Scamander, autora jednego z podręczników z Hogwartu, będąca rozszerzeniem uniwersum Harry’ego Pottera).[15] Nie jest jednak na razie wiadomym czy powstaną kolejne części z ich ilustracjami.

Pozostaje nam więc na razie czekać na kolejne wydania i wieści od twórców. W międzyczasie muszę uzupełnić kolekcję mojej siostry, a i sama się chyba skuszę na wydanie od MinaLima. A czy ktoś z Was ma już może swoje wydanie ilustrowane? Jak wrażenia?

Przypisy:
[1] 500 million Harry Potter books have now been sold worldwide, 2018, „Pottermore” [https://www.wizardingworld.com/news/500-million-harry-potter-books-have-now-been-sold-worldwide] (Dostęp: 22.08.2020)
[2] Cole Moreton, Sorry Daniel, there’s a new Harry at Hogwarts: Artist Jim Kay reveals his terror after being asked to illustrate new editions of JK Rowling’s classics, 2016, „Daily Mail” [https://www.dailymail.co.uk/home/event/article-3802518/Sorry-Daniel-s-new-Harry-Hogwarts-Artist-Jim-Kay-reveals-terror-asked-illustrate-new-editions-JK-Rowling-s-classics.html] (Dostęp: 22.08.2020)
[3] Lista książek zilustrowanych przez Jima Kay’a z jego oficjalnej strony internetowej [https://creepyscrawlers.com/illustration/] (Dostęp: 26.08.2020)
[4] Lista dotychczasowych zwycięzców Kate Greenway Medal [https://carnegiegreenaway.org.uk/archive/kate-greenaway-medal-winners/] (Dostęp: 26.08.2020)
[5] Ibidem
[6] Andrew Sims, ‘Harry Potter and the Order of the Phoenix’ Illustrated Edition release date, previews, 2020, „Hypable” [https://www.hypable.com/harry-potter-and-the-order-of-the-phoenix-illustrated-edition-release-date/] (Dostęp: 22.08.2020)
[7] Opis prac nad Harrym Potterem ze starej strony Jima Kaya [http://www.jimkay.co.uk/home/harry-potter/] (Dostęp: 22.08.2020)
[8] Jim Kay, Goblet of Fire done, starting on Order of Phoenix!, 2019, z oficjalnej strony Jima Kay’a „Creepy Scrawlers Ltd.” [https://creepyscrawlers.com/2019/05/06/goblet-of-fire-done-starting-on-order-of-phoenix/] (Dostęp: 22.08.2020)
[9] Fragment wywiadu Jima Kay’a z Rebbeccą Fulleylove, Jim Kay On Drawing The Boy Who Lived, „Google Arts & Culture” [https://artsandculture.google.com/story/jim-kay-on-drawing-the-boy-who-lived/YQIisvrpFHuiLw] (Dostęp: 22.08.2020)
[10] Wywiad z Jimem Kay’em z oficjalnej strony wydawnictwa Bloomsbury, Q&A with Jim Kay [https://hpmedia.bloomsbury.com/rep/files/qa-with-jim-kay-1.pdf] (Dostęp: 22.08.2020)
[11] Fragment wywiadu Jima Kay’a z Rebbeccą Fulleylove, Jim Kay On Drawing The Boy Who Lived, „Google Arts & Culture” [https://artsandculture.google.com/story/jim-kay-on-drawing-the-boy-who-lived/YQIisvrpFHuiLw] (Dostęp: 22.08.2020)
[12] Artist Jim Kay on illustrating Harry Potter, 2015, „Pottermore” [https://www.wizardingworld.com/features/jim-kay-interview-with-pottermore-correspondent-illustrated-edition] (Dostęp: 22.08.2020)
[13] Ibidem
[14] Emma Pocock, ‘Harry Potter and the Goblet of Fire’ Illustrated Edition Reaches Best Seller Charts on Publication Day, 2019, „Forbes” [https://www.forbes.com/sites/emmapocock/2019/10/08/harry-potter-and-the-goblet-of-fire-illustrated-edition-published/] (Dostęp: 22.08.2020)